ข้อมูลชุมชน โพธิ์ตาก

เมื่อปีพ.ศ.2339 เกิดสงครามจีนฮ่อ มีการรุกรานและรบพุ่งมาถึงมณฑลลาวพวน ทำให้เกิดการอพยพ ชนเผ่าต่างๆจากถิ่นฐานอื่นๆ เช่น บ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี จังหวัดเลย รวมทั้งจากเวียงจันทน์ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว บ้านโพธิ์ตากหมู่ 1,2,3 จะเป็นชนเผ่าหนึ่ง ที่เรียกตนว่า ไทพวน มาจากบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี ได้อพยพมาเรื่อยๆจนมาพบเห็นต้นโพธิ์ใหญ่แผ่กิ่งก้านสาขาแผ่ปกคลุมออกไปเป็นอาณาบริเวณที่กว้างขวางมาก ให้ร่มเงาเป็นทำเลที่ดี เล่ากันว่า กองเกวียนที่อพยพ สามารถนำมาจอดพักในร่มโพธิ์ตาก ได้ถึง 500 เล่ม จึงได้ตั้งถิ่นฐาน แล้วให้ชื่อว่าบ้านโพธิ์ตาก เมื่อ พ.ศ.2345 ซึ่งนับได้ว่า บ้านโพธิ์ตาก ได้ผ่านเวลามาถึงปัจจุบัน ได้กว่า 200 ปี แล้ว หากจะกล่าวถึงตำนานและเรื่องราวที่จะปะติดปะต่อกัน อย่างสมบูรณ์ ย่อมเป็นไปได้ยาก จำเป็นต้องศึกษาเรียนรู้ ค้นคว้า จากประวัติศาสตร์หรือพงศาวดารที่เกี่ยวข้อง รวมถึงคำบอกเล่าของผู้สูงอายุ และปราชญ์ชาวบ้านในหมู่บ้านชุมชน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ชาวบ้านที่เป็นชนเผ่าไทพวน และยังคงอนุรักษ์ความเป็นอัตลักษณ์ของ “ไทพวนบ้านโพธิ์ตาก”สืบทอดต่อเนื่องจากบรรพบุรุษ จนกระทั่งถึงปัจจุบัน เมื่อได้ตั้งเป็นหมู่บ้านโพธิ์ตาก เมื่อ พ.ศ.2345 แล้ว ก็มีพ่อเฒ่าขันฤทธิ์ (หมื่นจันทร์) เป็นผู้ใหญ่บ้านคนแรก คนไทพวนส่วนใหญ่ จะอาศัยอยู่ในหมู่ที่ 1 -2 -3 บ้านโพธิ์ตาก ภาษาพูดเป็นภาษาไทพวน และภาษาไทผะเลอ (ปัจจุบันยังคงใช้กันอยู่) เป็นภาษาที่ออกเสียงหรือสำเนียงการพูดคล้ายภาษาลาวของคนเวียงจันทน์ นอกจากนี้ยังมีภาษาสระแอ ซึ่งเคยใช้กันในชนเผ่าไทพวนโบราณ